Luật Đất đai 2024 quy định một số điểm mới có liên quan đến việc thu hồi đất như bồi thường, hỗ trợ tái định cư… mà người dân nên biết. 

1. Giá đất bồi thường tăng

Luật Đất đai 2024 đã bỏ quy định về khung giá đất, đồng thời nhấn mạnh việc định giá đất cần theo nguyên tắc thị trường.

Theo đó, các địa phương sẽ tự quyết định Bảng giá đất và điều chỉnh Bảng giá đất mỗi năm một lần (nếu có thay đổi) để phù hợp với giá đất của thị trường thay vì căn cứ vào giá đất của khung giá đất do Chính phủ ban hành 5 năm một lần như hiện nay.

Giá đất bồi thường sẽ tăng khi người dân bị Nhà nước thu hồi đất từ tháng 8/2024. Ảnh: Internet

Bảng giá đất mới cũng sẽ tiệm cận với giá đất thị trường mà giá đền bù đất sẽ được tính theo giá đất cụ thể, kéo theo giá đền bù đất sẽ tăng so với hiện tại.

Bảng giá đất hiện hành sẽ được sử dụng đến hết ngày 31/12/2025 và từ ngày 01/01/2026, các tỉnh, thành trên cả nước sẽ công bố và áp dụng Bảng giá đất mới, như vậy, từ 01/01/2026, giá đất bồi thường mới tăng.

2. Sẽ có nhà tái định cư trước khi bị thu hồi đất

Căn cứ tại Khoản 3 Điều 80 Luật Đất đai 2024 quy định, một trong những điều kiện thu hồi đất là phải hoàn thành việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư và việc bố trí tái định cư theo quy định của Luật này.

Ngoài ra, Khoản 6 Điều 91 Luật Đất đai 2024 quy định việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và việc bố trí tái định cư cần phải được hoàn thành trước khi có quyết định thu hồi đất.

Theo đó, việc phê duyệt phương án cũng thực hiện bố trí tái định cư cần hoàn thành trước khi thu hồi đất.

3. Có thể được bồi thường bằng đất ở, nhà ở

Căn cứ theo quy định tại Luật Đất đai 2024, hộ gia đình, cá nhân có đất bị thu hồi sẽ được bồi thường bằng đất, có cùng hoặc khác mục đích với đất bị thu hồi hoặc bằng tiền hoặc bằng nhà ở phù hợp với nhu cầu của người có đất bị thu hồi và quỹ đất của từng địa phương.

Người bị thu hồi đất từ 1/8/2024 có thể sẽ được bồi thường bằng nhà ở, đất ở. Ảnh: Internet

Theo Khoản 6 Điều 111 Luật Đất đai 2024, người bị thu hồi đất nông nghiệp đủ điều kiện bồi thường mà có nhu cầu bồi thường bằng đất ở/nhà ở và địa phương có điều kiện về quỹ đất ở, nhà ở thì được bồi thường bằng giao đất ở/nhà ở tái định cư.

Từ ngày 1/8/2024, hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi đất nông nghiệp có thể được bồi thường bằng đất ở/nhà ở nếu có nhu cầu và quỹ đất địa phương cho phép.

4. Sẽ được giao thêm đất đối với hộ gia đình nhiều thế hệ bị thu hồi đất

Căn cứ khoản 4 Điều 111 Luật Đất đai 2024 quy định, các đối tượng sau nếu có đủ điều kiện được bồi thường về đất ở thì được bồi thường bằng đất ở/nhà ở tại khu tái định cư/địa điểm khác phù hợp khi bị thu hồi đất gồm:

– Hộ gia đình, cá nhân có đất ở

– Người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài, tổ chức kinh tế đang sử dụng đất ở, đang sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất tại Việt Nam.

Đối với trường hợp hộ gia đình có nhiều thế hệ/ có nhiều cặp vợ chồng cùng chung sống trên một thửa đất ở bị thu hồi, nếu đủ điều kiện để tách thành từng hộ gia đình riêng/ có nhiều hộ gia đình có chung quyền sử dụng một thửa đất ở bị thu hồi mà diện tích đất ở được bồi thường không đủ để giao riêng cho từng hộ gia đình thì được xem xét hỗ trợ để giao đất ở có thu tiền sử dụng đất/bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở cho các hộ gia đình còn thiếu.

5. Sẽ có thêm nhiều khoản hỗ trợ cho người bị thu hồi đất

Ngoài những khoản hỗ trợ ổn định đời sống và sản xuất; đào tạo, chuyển đổi nghề, tìm kiếm việc làm… như hiện nay thì Luật Đất đai 2024 cũng bổ sung thêm các khoản hỗ trợ khác cho người bị thu hồi đất như hỗ trợ di dời vật nuôi; hỗ trợ để tháo dỡ, phá dỡ, di dời đối với tài sản gắn liền với đất là phần công trình xây dựng theo giấy phép xây dựng có thời hạn theo pháp luật về xây dựng mà đến thời điểm thu hồi đất giấy phép đã hết thời hạn.

Ngoài ra, Luật Đất đai 2024 cũng đã bỏ điều kiện phải trong độ tuổi lao động đối với người trực tiếp sản xuất nông nghiệp khi hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm; bổ sung quy định hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề, tìm kiếm việc làm đối với những trường hợp cá nhân thuộc đối tượng bảo trợ xã hội, đối tượng được hưởng chế độ trợ cấp xã hội hàng tháng, thương binh, bệnh binh và gia đình liệt sĩ.